Osoby chore często potrzebują więcej zaangażowania, pomocy i miłości niż osoby zdrowe. Nie tylko chory boryka się różnego rodzaju problemami, ale również jego rodzina czy bliscy znajomi. Choroba Parkinsona jest to temat, który powinien przekazywać wiele informacji nie tylko dla osób związanych z nią bezpośrednio, ale także pośrednio.
Rozpoczynając rozważania na temat powyżej wymienionej choroby, należy skupić się nad wyjaśnieniem, czym dane zjawisko jest. Choroba Parkinsona jest to choroba dawniej nazywana drżączką poraźną. Jest to choroba, która samoistnie postępuje. Zaliczana jest ona do zwyrodnieniowych chorób ośrodkowego układu nerwowego należąca do chorób układu pozapiramidowego. Nazwa tej choroby pochodzi od nazwiska osoby, lekarza, który nazywał się James Parkinson i w 1817 roku to on rozpoznał objawy tej choroby. Choroba ta najczęściej występuje u ludzi od 40 do 62 roku życia jednak zdarza się dużo ludzi młodszych.
Daną chorobę można rozpoznać po i objawach i przebiegu, jednak pojawiają się one powoli i stopniowo. Do objawów poprzedzający choroby można zaliczyć takie objawy jak:
• Sztywność osobowości,
• Zaparcia,
• Depresję,
• Łojotokowe zapalenie skóry,
• Dyskretne zaburzenia węchowe,
• Bradykinezja,
• Sztywność mięśniowa i drżenie spoczynkowe,
• Niestabilność postawy,
• Ślinotok,
• Pocenie się,
• Pochylenie tułowia,
• Niewyraźna mowa,
• Trudności w połykaniu,
• Rzadkie mruganie,
• Spowolniony przebieg procesów psychicznych, czyli takich jak pamięć i zdolność przypominania.
Istnieje możliwości leczenia podanej choroby za pomocą terapii lekowej. Do leków, które można stosować w podanej chorobie można zaliczyć na przykład lewodopa która jest lekiem stosowanym w farmakoterapii. Jest to tak zwany aminokwas, który przechodzi z krwi do mózgu i w mózgu przekształca się w dopaminę. Lek jest szybko rozkładany w tkankach nawet zanim zdąży dotrzeć do mózgu. Kolejnym lekiem jest amantadyna, która jest lekiem o zwiększonym działaniu dopaminy, agonisty, inhibitory MAO, leki antycholinergiczne czy beta blokery.
Innym sposobem leczenia jest operacja lub przeszczepienie tkanki istoty czarnej lub głęboka stymulacja mózgu. Najważniejsza jednak w leczeniu jest rehabilitacja ruchowa i dla osób, które cierpią na choroby Parkinsona zaleca się pływanie, terapie mowy, masaże, muzykoterapie, spacery czy gimnastykę leczniczą.
Wracając do meritum tematu, jakim jest pielęgnacja osób chorych na Parkinsona należy wspomnieć o tym, że zazwyczaj dla osób cierpiących na tą chorobę są pielęgniarki. W dużej mierze osoby te muszą być pilnowane przez kogoś, a w związku z tym dla osób, które nie mają, kogo poprosić o pomoc przyznawane bądź zatrudniane są pielęgniarki.
Diagnoza choroby może być dużym wstrząsem zarówno dla chorego jak i dla jej rodziny. Osoby chore boja się być uzależnione od drugiej osoby i nie chcą być dla niej ciężarem. Najgorsza jest jednak sytuacja, kiedy osoba chora nie ma nikogo, kto mógłby być dla niej oparciem. W wielu przypadkach osoby te potrzebują psychoterapii i nie mogą poradzić sobie z wiadomością, że są chorzy. Coraz więcej rodzin decyduję się na umieszczenie chorego w ośrodku, w którym otrzyma profesjonalną opiekę dzieje się tak, dlatego że opieki tego typu nie da się połączyć z pracą w takim przypadku dobrym rozwiązaniem jest zatrudnię opiekuna. Może się wydawać, że jest to najlepsza droga by pacjent uzyskał profesjonalna opiekę jednak on sam może czuć się odtrącony.
Do działań pielęgnacyjnych przy osobie chorej na Parkinsona można zaliczyć ćwiczenia a także wsparcie emocjonalne czy zwykły uśmiech, który często jest ważniejszy niż inne aspekty opieki. Osoba opiekująca się chorymi powinna wykonywać ćwiczenia regularnie spacerować, jeżeli jest w stanie a także organizować różne zajęcia logiczne i zręcznościowe. Mogą być to czynności domowe na przykład porządki lub zakupy, wspólne czytanie czy oglądania programów telewizyjnych a także słuchanie muzyki.
Celem takich działań jest leczenie objawów zarówno niepełnosprawności ruchowej jak i poza ruchowej, a także zapobieganie niepożądanych objawów, zwolnienie postępów choroby, poprawę wentylacji płuc, zmniejszenie bólu a także nauka czynności utraconych czy trzymanie niezależności w czynnościach życia codziennego. Zostało udowodnione naukowo, że rehabilitacja osób chorych na Parkinsona wpływa pozytywnie na dalszy postęp i rokowania. Oddziaływuje na wskaźnik umieralności i postęp w ogólnej sprawności fizycznej. Rehabilitacja dla każdego chorego musi być ustalana indywidualnie nie można traktować każdego chorego na Parkinsona tak samo. Każda z tych osób znajdują się na innym etapie choroby i potrzebne są inne czynności pielęgnacyjne by spowolnić chorobę.
Kolejnym ważnym aspektem przy chorobie Parkinsona jest przystosowanie mieszkania osoby chorej. Jeżeli taka osoba przebywa w domu najważniejsze jest aby nie miała utrudnionego poruszania się po pomieszczeniach należy usunąć wszelkie przeszkody takie jak dywany czy wystające elementy. Ważne jest także wyposażenie pomieszczeń takich jak łazienka toaleta czy kuchnia. W łazience powinny znajdować się nisko wanna czy brodzik, aby ułatwić swobodne korzystanie z niego. Należy umieścić w środku matę antypoślizgową oraz uchwyt ułatwiający korzystanie i zabezpieczające przed upadkiem. Nie powinno się umieszczać rzeczy w wysokich szafka wszystkie pomieszczenia powinny być dobrze oświetlone także w nocy. Jeżeli chory ma problemy z poruszaniem się należy wyposażyć go w pomoce ortopedyczne takie jak laska, kula czy balkonik, które ułatwią mu poruszanie. Nie jest łatwym przystosowaniem mieszkania do osoby chorej na Parkinsona jednak będzie on się zdecydowanie lepiej czuł we własnym mieszkaniu aniżeli w zakładzie opieki.
Kolejnym czynnikiem pielęgnacyjny w podanej powyżej chorobie jest dieta i właściwe odżywianie. Jest to podstawa dobrego zdrowia. Choroba ta prowadzi do chudnięcia i do gorszego odżywiania z tego powodu, iż chory ma trudności z posługiwaniem się sztućcami, ma kłopoty z gryzieniem oraz ma zaburzenia gastrologiczne. Osoba opiekująca się jak i sam chory powinien pamiętać o zasadach prawidłowego żywienia czyli między innymi, aby:
• spożywać różnorodne potrawy,
• jeść mało tłuszczów zwierzęcych a więcej roślinnych,
• jesć więcej pieczywa razowego i roślin strączkowych,
• utrzymywać rozsądną wagę ciała, ponieważ poruszanie jest tym trudniejsze im jest się bardziej otyłym,
• minimalizować sól,
• unikać nadmiaru białka.
Przyjmowanie, co kilka dni preparatów witaminowych jest wystarczające dla uzupełnienia ewentualnych niedoborów witamin powstających na tle choroby. ważnymi jest właściwa podaż wapnia, która pozwoli na utrzymanie dobrego stanu kości i stawów a także należy pamiętać o właściwym nawodnieniu, aby pić dziennie od 6 do 8 szklanek płynów i unikać kawy, która odwadnia organizm.
Ważna z punktu widzenia chorego jest także pomoc państwa. Leki, które spowalniają chorobę są bardzo drogie i często chorych nie stać na ich wykupywanie. Oczekują oni, zatem pomocy finansowej od państwa w celu lepszego komfortu życia z chorobą lub opłacenia opieki, która byłaby w stanie pomóc w codziennych czynnościach. Nie każdy z chorych posiada rodzinę, która mogłaby lub byłaby w stanie pomóc w opiece a koszty opieki są bardzo drogie i nie stać ich dużej mierze na taką opiekę.
Dostępne wyniki badań z zakresu ekonomiki ochrony zdrowia wykazują, że specjalistyczna opieka zdrowotna nad pacjentami geriatrycznymi spowoduje wydłużenie okresu sprawności, co będzie miało wpływ na racjonalizację wydatków na świadczenia opieki zdrowotnej i farmakoterapię.
Osoba chora na Parkinsona wymaga pomocy w codziennych czynnościach, takich jak przemieszczanie się, ubieranie czy jedzenie. Ze względu na obniżoną koordynację ruchową chorzy nie powinni przenosić różnych przedmiotów (w szczególności talerzy czy szklanek). Opieka nad osobą z Parkinsonem wymaga cierpliwości, opanowania i wyrozumiałości – należy zadbać, by chory nie odczuwał dyskomfortu związanego z obniżoną sprawnością ruchową, co w konsekwencji może prowadzić do zaburzeń nastroju, osamotnienia, frustracji, a nawet depresji. W przypadku osób dotkniętych tą chorobą szczególnie ważne są regularne ćwiczenia, które pomagają opanować drżenie (ćwiczenia powinny być dostosowane do potrzeb i możliwości chorego – można je wykonywać nawet leżąc w łóżku). Warto zadbać o właściwy odpoczynek i sen osoby chorej, zorganizowanie choremu zajęć zręcznościowych (np. wspólne spacery czy gry, układanie puzzli) i ćwiczenie mowy (np. poprzez wspólne czytanie) .
Podsumowując należy stwierdzić, iż pielęgnacja chorych na Parkinsona jest niezwykle trudną czynnością zarówno dla samych chorych jak I dla opiekujących się nimi. Wymaga to dłużej cierpliwości zaangażowania i chęci pomocy. Nie każdy jednak chory na choroby Parkinsona będzie miał podobne czy takie same objawy danej choroby. Najlepsze dla pacjenta z daną chorobą jest to, aby opiekowała się nim rodzina, ponieważ chory lepiej przyjmuję daną sytuacje i ma więcej motywacji by z niej wyjść. Przebywanie w domu pomocy dla osób starszych także jest rozwiązaniem w przypadku, gdy dana osoba nie ma rodziny, lecz nie zawsze zdoła ona zaklimatyzować się w nowym miejscu i jest to dla niej trudne z racji tego, iż krępują ją niektóre objawy danej choroby.
Należy wspomnieć po raz kolejny, że najważniejszym elementem dotyczącym opieki nad chorym jest przystosowanie miejsca, w którym będzie przebywał. Gdzie dana osoba nie była chora nie potrzebowała specjalnych wytycznych w pomieszczeniach do lepszego funkcjonowania jednak osoba z chorobą może mieć trudności w poruszaniu się, co może powodować jej frustracje. Najważniejszymi pomieszczeniami, które powinny ulegać przy organizowaniu jest łazienka toaleta i kuchnia, czyli trzy najbardziej uczęszczane pomieszczenia i niezbędne do prawidłowego funkcjonowania osoby chorej na Parkinsona, jaki każdej innej. Do czynności pielęgnacyjnych zaliczamy także rehabilitację, która jest najważniejsze i pozwala na spowolnienie choroby. Najważniejszym a zarazem najbardziej wstydliwe mi objawami choroby Parkinsona jest drżenie rąk czy problemy z chodzeniem. Dzięki rehabilitacji osoby te mogą sami poradzić sobie w prostych czynnościach, które wykonywane są codziennie a także przy niektórych czynnościach związanych z higieną osobistą. Rehabilitacja dla każdego chorego musi być ustalana indywidualnie nie można traktować każdego chorego na Parkinsona tak samo. Każda z tych osób znajdują się na innym etapie choroby i potrzebne są inne czynności pielęgnacyjne by spowolnić chorobę.