Dowiedziałeś się właśnie, że cierpisz na cukrzycę? Masz prawo być zaniepokojony, bowiem nieleczona cukrzyca prowadzi do wielu poważnych schorzeń, a nawet śmierci. Warto zatem dowiedzieć się na czym ta choroba polega i w jaki sposób może zmienić twoje życie.
Czym jest cukrzyca typu 2
Cukier jest podstawowym „paliwem” dla organizmu. Jest on przenoszony we krwi pod postacią glukozy. Krew dostarcza glukozę do wszystkich komórek, gdzie staje się ona źródłem energii. Zanim jednak do tego dojdzie, musi ona do tych komórek przeniknąć. Substancją, która to umożliwia, jest insulina. Otwiera ona glukozie drogę do komórek i w ten sposób zmniejsza jej ilość we krwi.
Cukrzyca jest często określana mianem „choroby cukru” bowiem powstaje, kiedy nasz organizm nie potrafi zapanować nad ilością cukru (glukozy) we krwi. W cukrzycy (typu 2) przechodzenie glukozy do komórek z krwi jest utrudnione z uwagi na brak odpowiedniej ilości insuliny w stosunku do zapotrzebowania i/lub nieprawidłowa reakcję komórek na insulinę (mała wrażliwość), co nazywane jest insulinoodpornością. W konsekwencji mniej glukozy przedostaje się do komórek, zaś jej ilość we krwi narasta stopniowo. Początkowo ten nadmiar glukozy we krwi nie jest odczuwalny, jednak z czasem chory zauważa niepokojące objawy, m. in. uczucie zmęczenia wynikające z faktu, że komórkom brakuje glukozy.
Cukrzyca typu 2 zwana była jeszcze niedawno cukrzycą niezależną od insuliny, bądź też cukrzycą typu dorosłych. Zdarza się ona bowiem często w starszym wieku – powyżej 65 r. życia choruje na nią co 5 osoba. Różni się ona znacznie od cukrzycy występującej u młodych ludzi. Cukrzyca typu 2 zdarza się również znacznie częściej u osób otyłych – spadek masy ciała powoduje niekiedy poprawę, a nawet cofnięcie się objawów choroby. Jednak również osoby z prawidłową wagą chorują na cukrzycę typu 2.
Jakie są objawy cukrzycy?
Do najbardziej typowych objawów cukrzycy zalicza się:
osłabienie, uczucie zmęczenia,
wzmożone pragnienie,
oddawanie dużych ilości moczu (wielomocz),
świąd w intymnych miejscach.
Nie u każdego występuje pełen zestaw objawów, zwykle są one też przypisywane innym chorobom, dlatego stosunkowo często cukrzyca bywa wykrywana przypadkiem, podczas rutynowych badań.
Leczenie cukrzycy
Mimo iż cukrzyca kojarzy się z zastrzykami z insuliną, zwykle leczenie polega na:
odpowiedniej diecie,
aktywności fizycznej,
regularnym przyjmowaniu tabletek.
Prawidłowa dieta ma na celu utrzymywanie właściwej masy ciała oraz niedopuszczenie do zbyt wysokich i zbyt niskich stężeń glukozy we krwi. Zdrowe odżywianie jest również bardzo istotne dla zapobiegania chorobom serca, warto zatem trzymać się siedmiu zasad:
1. Unikaj widocznego tłuszczu – usuwaj tłuszcz z mięsa, skórę z kurczaka itp. Przechowuj masło i margarynę w lodówce i rozsmarowuj bardzo cienko. Piecz lub przyrządzaj potrawy na grillu zamiast smażenia.
2. Unikaj niewidocznego tłuszczu – pij mleko odtłuszczone zamiast pełnego, spożywaj chude sery, unikaj tłustych produktów mięsnych (wędlin, salami, pasztetów).
3. Zwróć uwagę na węglowodany złożone – powinny one dostarczać ponad połowę (50-60 proc.) wartości energetycznej spożywanych posiłków. Skutecznie zaspokajają one głów, służą również jako źródło rozpuszczalnego włókna roślinnego, korzystnego dla chorych na cukrzycę. Najwięcej włókna pokarmowego znajduje się w jarzynach, owocach, ciemnej mące czy płatkach owsianych.
4. Postaw na owoce i warzywa – poza byciem źródłem włókna pokarmowego dostarczają również witamin i soli mineralnych. Ich spożywanie powinno być jednak ograniczone, bowiem zawierają one znaczne ilości węglowodanów prostych (szybko wchłaniających się z przewodu pokarmowego).
5. Unikaj cukrów prostych – łatwo przyswajalnych, będącego źródłem pustych kalorii.
6. Spożywaj odpowiednią ilość białka – około 0, 8 do 1 g na kg należnej masy ciała. Z mięs wybieraj cielęcinę, wołowinę, chudy drób, sięgnij po rośliny strączkowe, tj. fasola i groch.
7. Zrezygnuj z alkoholu – w połączeniu z doustnymi lekami przeciwcukrzycowymi może wywołać hipoglikemię.
Z kolei aktywność fizyczna wzmacnia serce, płuca i mięśnie, poprawia samopoczucie, ułatwia kontrolę cukrzycy poprzez zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę. Regularny wysiłek pozwala na zużycie dodatkowych kalorii i utrzymanie prawidłowej masy ciała. Aktywność fizyczną możesz zwiększyć zmieniając jedynie kilka nawyków. Wystarczy, że wejdziesz po schodach, zamiast jeździć windą, zaparkujesz samochód w pewnej odległości od miejsca przeznaczenia i pokonasz pozostały dystans pieszo czy wyjdziesz na dłuższy spacer.
W sytuacji, kiedy jesteśmy zmuszeni przyjmować tabletki, należy pamiętać o tym, by brać je regularnie o stałych porach. Nie można samodzielnie zmieniać dawki, np. przyjmując zapomniana tabletkę z następną. Może to doprowadzić bowiem do zbyt niskiego stężenia glukozy we krwi, czyli hipoglikemii. Pierwszymi jej objawami jest drżenie rąk oraz zimne poty. Należy wówczas spożyć coś słodkiego, np. sok, kilka ciasteczek oraz odpocząć. Poprawa powinna być odczuwalna po kilku minutach.